Tarih: 08.05.2009
İşletmeler ticari faaliyetlerini sürdürürken vadeli mal alımında bulundukları firmalara verilmek üzere ; bankalardan teminat mektubu almakta ve bu mektuplar karşılığında ilgili bankaya komisyon ve damga vergisi ödemektedirler. Mükellefler ödedikleri bu masrafları aralarındaki anlaşma gereği mal alımında bulundukları firmalara fatura ederken katma değer vergisi hesaplayıp hesaplanmayacakları konusunda tereddüt etmektedirler.
3065 sayılı katma değer vergisi kanunun 1/1 . maddesine göre Türkiye de yapılan ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslimler vergiye tabi tutulmuştur.
Kanunun 4. maddesinin 1.bendinde hizmet , teslim ve teslim sayılan haller ile mal ithalatı dışında kalan işlemler olarak tanımlanmış ve bu işlemlerin bir şeyi yapmak, işlemek, meydana getirmek ,imal etmek ,onarmak ,temizlemek, muhafaza etmek ,hazırlamak, değerlendirmek , kiralamak, bir şeyi yapmamayı taahhüt etmek şeklinde gerçekleşeceği belirtilmiştir.
Satıcıdan vadeli mal alımında bulunan müşterilerin kendi adlarına aldıkları banka teminat mektubuna ilişkin komisyonları satıcı firmaya yansıtmaları ticari faaliyet kapsamında tahsil edilen bir bedel olmayıp, masraf aktarımı niteliğinde olduğundan katma değer vergisine tabi tutulmaması gerekmektedir.
Bilindiği üzere, Katma değer vergisi kanununun 17/4-e - 17/4-g maddesi uyarınca, banka ve sigorta muameleleri vergisi kapsamına giren işlemlerin ve damga pulu … katma değer vergisinden müstesna olduğu hüküm altına alınmıştır. Ayrıca; istisna kapsamında bulunan hizmeti masraf aktarım faturasını düzenleyenin bizzat yapmamış olması ise istisnanın uygulanmasına engel olan bir unsur değildir.
Bu durumda, banka ve sigorta muameleleri vergisi kapsamına girmesi nedeniyle katma değer vergisinden müstesna tutulan teminat mektubu komisyonlarının ve istisna kapsamındaki damga vergisinin alıcılar tarafından fatura düzenlenerek satıcı firmaya birebir yansıtılması işlemi katma değer vergisine tabi tutulmayacaktır.
Kira sözleşmelerine istinaden ödenen Damga vergisinin kiracılara yansıtılmasında katma değer vergisi hesaplanıp hesaplanmayacağına ilişkin olarak İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığınca verilen 25.02.2009 tarihli özelgede ise ; aslı katma değer vergisinin konusuna girmeyen veya vergiden müstesna olan masrafların aktarılmasında katma değer vergisinin hesaplanmayacağı , ancak masraf aktarımı yapılırken masraf tutarını aşan bir bedelin tahsil edilmesi halinde bu aşan kısım üzerinden genel vergi oranında (%18) katma değer vergisinin hesaplanması gerektiği konusunda görüş bildirilmiştir.
Yukarıda yapılan açıklamalar dikkate alındığında, masrafların karşı tarafa yansıtılmasında KDV uygulanıp uygulanmayacağı konusunda karar verilirken masrafı doğuran işlemin KDV’sine tabi olup olmadığının göz önünde bulundurulması gerekmektedir.
