Tarih: 14.08.2009
Bilindiği üzere, 5811 sayılı Bazı Varlıkların Ekonomiye kazandırılması hakkındaki kanun 22.11.2008 tarihinde Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiş olup, yasanın uygulanması ile ilgili olarak 1 No lu Genel Tebliğ 06.12.2008 tarihli resmi gazetede yayınlanmıştır. 5811 sayılı yasanın yürürlüğü 10.07.2009 Tarih ve 5917 sayılı yasanın 44-45 ve 46. cı maddesi ile 30.09. 2009 tarihine kadar uzatılarak kapsamı genişletilmiştir. 12.08.2009 tarihili Resmi Gazetede yayınlanan 3 nolu G.tebliğde ise yeni yasa ile yapılan düzenlemelere ilişkin hususlar açıklanmıştır.
Yeni varlık barışı yasası ile mükellefler lehine yapılan düzenlemeler ve 5811 sayılı yasanın uygulanması ile ilgili olarak aşağıda özetlediğimiz bazı konulardaki hususların mükelleflerce dikkate alınması yararlarına olacaktır.
- Haklarında 22/11/2008 tarihinden önce vergi incelemesine başlanılan mükelleflerle ilgili olarak bulunan matrah farklarından bildirime veya beyana konu edilen tutarların mahsubu mümkün değildir.
- 22.11.2008–02.03.2009 tarihleri arasında varlık beyanında bulunan mükellefler hakkında 01.01.2008 tarihinden önceki dönemler için 22.11.2008 tarihinden önce vergi incelemesine başlanılmamış ise sadece G.V.-K.V. ve KDV yönünden matrah farkı tarhiyatları için varlık barışı kapsamında mahsup imkânından yararlanacaklardır.
- Haklarında 01.01.2008 tarihinden önceki dönemlere ilişkin olarak 22.11.2008 tarihinden sonra, 19.06.2009 tarihinden önce vergi incelenmesine başlanılmamış olan mükellefler 5811 sayılı kanun kapsamında varlık beyanında bulunmuş iseler sadece matrah farkı tarhiyatları için mahsup imkanından yararlanırken.; aynı mükellef vergi farkı tarhiyatları içinde varlık barışı kapsamında mahsup olanağından yararlanmak istiyorlarsa 30.09.2009 tarihine kadar yeniden varlık beyanında bulunması gerekecektir. .
- Yeni varlık barışı yasasının yürürlük tarihi olan 10.07.2009 -30.09.2009 tarihleri arasında varlık barışı kapsamında varlık beyan eden ve haklarında 01.01.2008 tarihinden önceki dönmelere ilişkin olarak 19.06.2009 tarihinden önce vergi incelemesi başlanmamış başka bir deyişle bu tarihten sonra haklarında vergi incelemesi yapılan veya yapılacak olan mükellefler beyan ettikleri varlık tutarı üzerinden G.V.-.K.V. .ve KDV yönünden haklarında tarh edilecek matrah farkı ve vergi farkı tarhiyatları için varlık barışı kapsamında mahsup olanağından yararlanacaklardır.
- İndirimi reddedilen katma değer vergisine ilişkin mahsup edilecek matrah tutarı, indirimi reddedilen vergiye esas teşkil eden bedel olarak dikkate alınarak mahsup uygulaması yapılacaktır. Söz konusu bedel bilinmiyor yada tespit edilemiyorsa mahsup edilecek matrahın hesabında %18‘ lik oran dikkate alınacaktır.
ÖRNEK: Mükellefin kayıtlarına intikal ettirdiği alış faturasındaki 50.000 TL'lik bir tutar üzerinden %18 oranında hesaplanan 9000 TL katma değer vergisi indiriminin reddedilmesi durumunda, katma değer vergisi indiriminin reddinden dolayı mahsuba konu olacak katma değer vergisi matrahı 50.000 TL olacaktır.
- Haksız iadeden kaynaklanan tarhiyatlar ile gelir, kurumlar ve katma değer vergisi dışındaki diğer vergilere (ÖTV-ÖV-Damga V.-Emlak V. v.b. ) yönelik yapılacak inceleme ve tarhiyatlar, matrah farkına ilişkin mahsup uygulaması kapsamında değerlendirilmeyecektir.
- Usulsüzlük veya özel usulsüzlük cezaları da mahsup uygulaması kapsamında değerlendirilmeyecektir.
- 01.01.2008 öncesi dönemlerde mükellef olup, işi terk eden mükellefler varlık barışından yararlanmak istediklerinde genel tebliğ uyarınca mükellefiyet tesis ettireceklerdir.
- Kod listesinde yer alan mükelleflerden yapılan alımlardan doğan vergi farkı tarhiyatları da mahsup olanağından yararlanacaktır.
- Mükellefler Varlık barışı kapsamında yurt içi ve yurt dışı para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları, arazi, arsa, tapu kütüğüne kaydedilen bağımsız ve sürekli haklar ve kat mülkiyet kütüğüne kayıtlı bağımsız bölümleri beyan edebileceklerdir.
- Beyan edilen varlık tutarı üzerinden yurt içi varlıklar da %5 yurt dışı varlıklarda %2 oranında vergi ödenecektir. Tahakkuk eden verginin vadesinde ödenmemesi halinde mükellef mahsup olanağından yararlanamayacak ancak bu durumda tarh edilen verginin ödenmesine ilişkin takip ve tahsili işlemi devam edecektir.
- Beyan edilen varlık tutarı beyan tarihini takip eden ayın sonuna kadar ödenecektir.
- 5811 sayılı kanun kapsamında 22.11.2008-02.03.2009 tarihleri arasında varlık beyanında bulunanlar mahsup imkânından yararlanabilmek için 30.09.2009 tarihine kadar adlarına tarh edilen vergiyi gecikme faizi ile birlikte ödemek zorundadır.
- Beyan tarihi itibarıyla mükellefiyet kaydı olmaksızın devam eden ve defter tutma yükümlülüğü bulunan ticari veya mesleki bir faaliyetle ilgili olarak Kanun kapsamındaki varlıkların beyan edilmesi halinde, bu faaliyete ilişkin olarak tutulması gereken yasal defterlere varlıkların kaydedilmemesi durumunda Kanunun 3 üncü maddesinin beşinci fıkrası hükmünden yararlanılması mümkün olmayacağından, öncelikle bu şekilde faaliyeti bulunan kişilerin mükellefiyet tesis ettirmeleri gerekecektir.
- Mükellefler İşletmelerin bilançolarında, ortaklar cari hesabında yer alan ortaklara borçlar hesabında yer alan tutar için varlık barışı hükümlerinden yararlanabilecektir.
- Beyan edilen yurt içi varlık tutarı Bilanço esasında defter tutan mükelleflerce fon hesabına kaydedilecek, beyan tarihinden itibaren 6 ay içinde sermayeye ilave edilecektir.
- Beyan edilen varlık üzerinden ödenen vergiler gider yazılamayacak ve başka bir vergiden mahsup edilmeyecektir. Aktife kaydedilen taşınmazlar için amortisman ayrılmayacak söz konusu varlıkların elden çıkarılması halinde doğan zararlar gelir ve kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider veya indirim olarak kabul edilmeyecektir.
- Bakanlar kuruluna varlık barışı yasasının uygulama süresini üç aya kadar uzatma yetkisi verilmiştir.
Mükelleflerin 01.01.2008 öncesi vergilendirme dönemleri için 5917 sayılı yasa ile süresi uzatılan, matrah farkı ve vergi farkı tarhiyatlarını da kapsamına alan “5811 sayılı Bazı Varlıkların Milli Ekonomiye Kazandırılması Yasası” hükümlerinden yararlanarak VARLIK BARIŞI SİGORTASI YAPTIRMALARI halinde; haklarında yapılacak inceleme sonucu adlarına tarh edilecek yüksek orandaki vergi, vergi ziya-ı cezası ve gecikme faizi ödemek yerine; çok düşük oranda vergi ödeyerek geçmiş dönemlerle ilgili olarak vergi kayıp ve kaçağına yol açan hataları ile de barışmış olacaklardır.
KAYNAKÇA:
- 5811 sayılı yasa
- 5917 sayılı yasa (44-45-46.mad. )
-1 -2 Nolu G.Tebliğ. 06.12.2008 tarihli Resmi Gazete.
-3 Nolu G.Tebliğ. 12.08.2009 tarihli Resmi Gazete.