Tarih: 24.12.2012
Maliye Bakanlığı-Gelir İdaresi Başkanlığı 213 sayılı V.U.K.nun 257.nci maddesinin 1 nci fıkrasının 1.nci ve 3.ncü bendinde yazılı yetki ve aynı Kanunun mükerrer 242 nci maddesinin ikinci fıkrasında sayılan yetkilere dayanarak çıkardığı 397,416,421 seri numaralı Vergi Usul Kanunu genel tebliğleri ve 1 seri numaralı Elektronik Defter Genel tebliği ile uygulama yön vermektedir.
Elektronik Defter ve Fatura kullanma zorunluluğu kapsamına giren mükellefler (VUK-421 Seri G.T.)
1-4/12/2003 tarihli ve 5025 sayılı Petrol Piyasası Kanunu kapsamında madeni yağ lisansına sahip olanlar ile bunlardan 2011 takvim yılında mal alan mükelleflerden 31/12/2011 tarihi itibariyle asgari 25 Milyon TL brüt satış hasılatına sahip olanlar.
2- 6/6/2002 tarihli ve 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisii Kanununa ekli (III) sayılı listedeki malları imal, inşa veya ithal edenler ile bunlardan 2011 takvim yılında mal alan mükelleflerden 31/12/2011 tarihi itibariyle asgari 10 Milyon TL brüt satış hasılatına sahip olanlar.
3- Bu Tebliğ kapsamında zorunluluk getirilen mükelleflerden mal alan 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununa ekli cetvellerde yer alan idare, kurum ve kuruluşlar ile iktisadi kamu kuruluşlarının elektronik fatura uygulamasından yararlanma ve elektronik defter tutma zorunluluğu bulunmamaktadır.
4- Bu Tebliğ veya 397 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği kapsamında elektronik fatura uygulamasından yararlanan mükelleflerin birbirlerine yapmış oldukları mal teslimi veya hizmet ifaları için elektronik fatura düzenlemeleri zorunludur.
Genel Tebliğde yer alan 31.12.2011 tarihi itibariyle brüt satış hasılatından ne anlaşılması gerektiği konusunda mükellefler arasında tereddütler doğmuştur.
-Madeni yağ lisansına sahip olanlar ve bu mükelleflerden doğrudan mal alanlardan 31.12.2011 tarihi itibariyle asgari brüt satış hasılatı 25.000.-TL olanlar ve Ötv kanununun III sayılı listesinde yer alan(KOLALI GAZOZ,BİRA,ŞARAP,CİN,VOTKA ,tütün mamulleri,……gibi ) malları imal,inşa veya ithal edenler ile bunlardan mal alanlardan 31.12.2011 tarihi itibariyle asgari brüt satış hasılatı 10.000.-TL olan mükelleflerin 01.09.2013 tarihi itibariyle elektronik fatura kullanacakları ve söz konusu mükelleflerin elektronik deftere 2014 takvim yılı (elektronik defter yazılımlarını kendi geliştiren mükelleflerin 1.9.2014 tarihi itibariyla elektronik defter test süreçlerini başarı ile tamamlamış olmaları gerekmektedir) içerisinde geçmeleri zorunluluğu getirilmiştir.
Kişisel görüşümüz, tebliğde yazılı husus dikkate alındığında 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (III) sayılı listedeki malları imal ,inşa veya ithal edenlerden mal alanlar ile madeni yağ lisansına sahip olanlardan doğrudan mal alan mükelleflerin başka faaliyetlerinden elde ettikleri hasılatlarınında brüt satış hasılatı kapsamında değerlendirileceğidir.
Konuyu örneklersek , madeni yağ lisansına sahip bir mükelleften mal satın alan bir mükellefin aynı zamanda başka bir faaliyeti var veya başka mal ve hizmet alım-satımı var ise bu faaliyetlerinden elde ettiği toplam asgari brüt satış hasılatının toplam tutarı 31.12.2011 tarihi itibariyle 25.000 TL ve üzerinde ise elektronik fatura ve elektronik defter kullanma zorunluluğuna tabi tutulacaktır.
Bu durumda; akkaryakıt bayiliği yapan bir mükellef işyerinde madeni yağ satışı da yapıyor ve alımlarını madeni yağ Lisansına sahip imalatçıdan yapıyor ise 2011 yılında istasyondaki madeni yağ satış tutarı 1000.-TL olsa bile işletmesinin 31.12.2011 tarihli asgari brüt satış hasılat tutarı 25.000.- TL ve üzeri ise bu mükellefte e- fatura ve e- defter uygulamasına tabi tutulacaktır. Karşı düşüncenin geçerli olması ve konunun açıklığa kavuşması için, Gelir İdaresi Başkanlığınca çıkarılacak sirküler ile 421 seri numaralı genel tebliğde yazılı malların alım ve satımını yapan mükelleflerin ; 31.12.2011 tarihi itibariyle yalnızca bu mallara ilişkin brüt satış hasılatı tutarının dikkate alınması gerektiğinin belirtilmesi gerekmektedir.
-Genel tebliğde yazılı olan mükellefler dışında kalan satıcılardan söz konusu malların temin edilmesi durumunda ise elektronik fatura yada elektronik defter kullanma zorunluluğu olmayacaktır.
Örnek: A mükellefi Kolalı gazoz imalatçısı, B firması bundan mal alan firma C ise B firmasından mal alıyor ise A firması e-defter ve e-fatura zorunluluğuna tabi tutulacak, B firması ise 31.12.2011 tarihli asgari brüt satış hasılat tutarları dikkate alınarak elektronik defter ve elektronik fatura uygulamasına tabi tutulacak, C firması için ise bu zorunluluk olmayacaktır.
-Diğer bir konu 2011 T.yılında 421 seri numaralı VUK tebliğinde yazılı hadleri aşan ancak 2012 T.yılı içerisinde söz konusu malların alım satımı faalyetini terk eden veya söz konusu malları 2012 takvim yılında tebliğde belirtilen firmalardan almayanların durumunun ne olacağıdır. Kişisel görüşümüz bu mükelleflerin durumlarını dilekçe ile vergi idaresine bildirmeleri halinde elektronik fatura yada elektronik defter kullanma zorunluluğu kapsamı dışına çıkartılmaları gerekecektir.
-31.12.2011 tarihi itibariyle genel tebliğde belirtilen hadleri aşmayan ancak, 31.12.2012 tarihi itibariyle belirlenen asgari brüt satış hasılat tutarını geçen mükelleflerle ilgili olarak ise Gelir İdaresi Başkanlığının belirleyeceği yeni tutarın veya çıkartılacak genel tebliğin beklenmesi gerekecektir.
-Genel tebliğde yer alan mükelleflerin 2014 takvim yılı içerisinde elektronik deftere geçecekleri belirtildiğinden, 01.01.2014 tarihi itibariyle elektronik defter tutma zorunluluğunun olmayacağı, parentez içi açıklama dikkate alındığında ise zorunluluğun muhtemelen 01.09.2014 tarihi itibariyle başlayacağı anlaşılmaktadır.
Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı,mükellefler tarafından iletilecek benzeri sorunlarıda dikkate alarak çıkartacağı yeni tebliğ veya sirkülerle uygulamaya yön verecektir.
